Ciąża tydzień po tygodniu

Wiadomość o tym, że urodzi się dziecko jest zwykle jednym z najszczęśliwszych w życiu rodziców. Nie mogą się oni doczekać, by wziąć maluszka w ramiona i spojrzeć mu w oczy. Ale zanim to nastąpi, w ciągu 40 tygodni następuje szereg skomplikowanych procesów, podczas których z połączenia komórki jajowej z plemnikiem powstaje mały człowiek, a organizm matki z całych sił wspiera tę przemianę i przygotowuje się do porodu. Entuzjazm przyszłych rodziców zaczyna się przeplatać z momentami strachu oraz szukaniem odpowiedzi na pytania dotyczące zarówno ciąży, jak i opieki nad noworodkiem. Poniższe informacje pomogą zrozumieć przebiegające zmiany. Z kolei więcej informacji na temat kalendarza ciąży można uzyskać tutaj.

I trymestr ciąży – od pierwszego do trzynastego tygodnia

Jajeczko spotyka się z plemnikiem – tak powstaje zygota, która przez tydzień wędruje do macicy jajowodem, a następnie zagnieżdża się w błonie śluzowej. Przez następne 13 tygodni (czyli cały pierwszy trymestr) powstają i kształtują się wszystkie narządy dziecka.

W 4. tygodniu tworzy się zarodek, powstają na nim również 3 warstwy komórek. To z nich tworzą się kluczowe tkanki i układy: płuca, układ pokarmowy, mięśnie, skóra, włosy, wątroba. Zarodek przypomina przejrzystą galaretkę z ogonkiem. To nieprawdopodobne, ale właśnie wtedy zaczyna się kształtować mózg i kręgosłup.

W 6. tygodniu kończy się superochrona, jaką zapewnia organizm matki kształtującemu się organizmowi dziecka. Od tego momentu zarodek zaczyna być bardziej narażony na niekorzystne działanie czynników środowiskowych. Przyszła mama powinna wziąć to sobie do serca i uważnie czytać ulotki przyjmowanych leków, unikać alkoholu, palenia papierosów i niezdrowego jedzenia.

W organizmie siedmiotygodniowego zarodka bije serce, powoli zaczyna pracować mała wątroba i nerki, a gałki oczne chronią powieki. Stopniowo tworzą się zawiązki kończyn i układu pokarmowego. Na tym etapie widać również zarysy twarzy, otwór gębowy, dziurki w nosie, a to wszystko ledwo na 10 mm! Tydzień później na maleńkich dłoniach i stopach widać palce, a na twarzy uszka, górną wargę i czubek nosa.

W 10 tygodniu narządy są już ukształtowane i zaczynają rosnąć, rozwijać się i udoskonalać. Ryzyko wad wrodzonych stopniowo maleje, a zarodek staje się płodem. 12 tydzień w przypadku konieczności wykonania badań prenatalnych to czas przeprowadzenia biopsji kosmówki (więcej o zmianach w organizmie mamy i dziecka w tym czasie przeczytasz tutaj). Pod koniec 13 tygodnia, maluch waży 30 g i mierzy 75 mm.

II trymestr – od czternastego do dwudziestego siódmego tygodnia

Dolegliwości związane z mdłościami, podobnie jak senność, w tym trymestrze ustępują. Ciężarna tryska energią i może spokojnie cieszyć się oczekiwaniem na dziecko. To najprzyjemniejszy trymestr ciąży. Brzuch powoli się zaokrągla, waga wzrasta o około 5-6 kg. Maluch przybiera na wadze, ale jeszcze nie utrudnia kobiecie poruszania.

Już w 14 tygodniu dziecko zaczyna “żyć własnym życiem”: rusza klatką piersiowa naśladując oddychanie, połyka płyn owodniowy, siusia. 16 tydzień to intensywny rozwój ucha wewnętrznego, dziecko przez skórę odczuwa wibracje dal dźwiękowych. To dobry czas na czytanie dziecku na głos.

Koło 18-20 tygodnia zaczną być odczuwalne dla mamy pierwsze ruchy płodu przypominające muskanie brzucha od środka. Głowa dziecka jest nieproporcjonalnie duża w stosunku do reszty ciała. Taki stan utrzyma się również w początkowym okresie po narodzinach. Jednocześnie badania USG przeprowadzone przez hiszpańskich naukowców dowiodły, że w tym czasie maluch sam wydaje pierwsze dźwięki.

Włosy i zawiązki zębów tworzą się w 21. tygodniu. Język wyczuwa pierwsze smaki poprzez kubki smakowe. Dziecko zaczyna poprzez dotyk poznawać swoje ciało. 3 tygodnie później maluch zaczyna mocniej współodczuwać emocje mamy – jej lęk czy radość.

Koniec drugiego trymestru to słuchanie i reagowanie na dźwięki z zewnątrz. Maluch wyczuwa wtedy ton głosu i lubi, gdy się do niego mówi.

III trymestr ciąży – od dwudziestego ósmego do czterdziestego tygodnia

Ostatni trymestr to dla dziecka czas intensywnego nabierania masy i przygotowywania się do przyjścia na świat. Ciężarna powinna w tym czasie przybrać na wadze kolejne 4-5 kg. Przyszła mama szybciej się męczy, może mieć opuchnięte kostki i doskwiera jej wzmożone parcie na pęcherz. To czas “wicia gniazda”, kompletowania wyprawki, pakowania torby do szpitala. Dzień porodu coraz bliżej dlatego warto zbierać siły tak potrzebne w dniu porodu i czasie po nim.

Na początku tego trymestru dziecko wygląda już jak noworodek urodzony o czasie (choć szczuplejszy i mniejszy). Gdyby okazało się, że urodzi się już teraz, to miałby aż 80% szans na przeżycie pod baczną obserwacją neonatologów. Ponieważ układ oddechowy na tym etapie jest jeszcze słabo wykształcony maluch musiałby oddychać przez respirator. Intensywny rozwój płuc następuje po 30 tygodniu ciąży. Wtedy też kształtuje się układ odpornościowy. Matka przez pępowinę przekazuje dziecku przeciwciała, które będą je chronić w okresie niemowlęctwa.

W 32 tygodniu maluch ma już swoje preferencje muzyczne i dźwiękowe, rozpoznaje ulubione melodie. Można zaobserwować, jaka muzyka działa na niego odprężająco i stosować ją do uspokojenia tuż po narodzinach. Zwykle koło tego tygodnia dziecko przyjmuje ułożenie główkowe, taka pozycja to przygotowanie do przejścia przez kanał rodny. O specyfice tego tygodnia więcej pod linkiem: http://www.osesek.pl/ciaza-i-porod/kalendarz-ciazy/trzeci-trymestr-ciazy/1175-trzydziestydrugi-tydzien-ciazy.html.

Pod koniec ósmego tygodnia dzieci zwykle ważą około 2,5 kg i mają 47 cm długości. Od tego momentu zdecydowanie należy mieć torbę do szpitala w pogotowiu.

Większość dzieci rodzi się pomiędzy 38. a 42. tygodniem ciąży. Przyjście na świat jest dla nich równie stresujące, co dla rodziców, więc od początku warto je otoczyć jak największą miłością i troską.